proces
-
Kiedy można wnieść skargę kasacyjną w postępowaniu cywilnym?
Czy można samodzielnie sporządzić skargę kasacyjną? Do sporządzenia skargi kasacyjnej wymagany jest tzw. przymus adwokacko – radcowski. Uznaje się, że jest to uzasadnione ze względu wymogi, jakie są stawiane skardze kasacyjnej i potrzebę posiadania wysokich kwalifikacji profesjonalnych do zastępowania strony przed Sądem Najwyższym. Czy skarga kasacyjna jest tzw. trzecią instancją? Skarga kasacyjna nieraz błędnie jest uznawana za trzecią instancję, która przysługuje każdemu w każdej sprawie od rozstrzygnięcia sądu II instancji. Tymczasem prawda jest taka, że skarga kasacyjna to nadzwyczajny środek zaskarżenia przysługujący od niektórych orzeczeń w procesie cywilnym. Jej wyjątkowy charakter wynika między innymi z faktu, że środka tego nie można wnieść w każdym przypadku, gdy jesteśmy niezadowoleni z wyniku procesu, a wyłącznie w ściśle określonych przypadkach. Postępowanie toczące się na skutek skargi kasacyjnej ma na celu ujednolicenie wykładni i stosowania prawa, a także spełnienie funkcji ochronnej dla interesu publicznoprawnego. Czy adwokat może…
-
To powinieneś wiedzieć zanim zechcesz wydziedziczyć swoje dzieci
Skutki wydziedziczenia zstępnych Wbrew temu, co mogłoby się wydawać wydziedziczenie córki lub syna nie przechodzi na jego zstępnych (jego dzieci), którzy niezależnie od swoich rodziców mają prawo do zachowku. Dzieje się tak dlatego, że wydziedziczenie nie skutkuje traktowaniem uprawnionego do zachowku tak jakby nie dożył spadku. Oznacza to, że zstępni wydziedziczonego zstępnego (czyli wnukowie spadkodawcy) są uprawnieni do zachowku, chociażby przeżył on spadkodawcę. Podstawę powyższego stanowi art. 1011 k.c. zgodnie z którym zstępni wydziedziczonego zstępnego mają prawo do zachowku. Natomiast warto zwrócić uwagę na fakt, że wskazana regulacja nie dotyczy rodziców spadkodawcy, którego zstępny został wydziedziczony. Zatem w tym przypadku rodzice ci są pozbawieni prawa do zachowku. Uznaje się, że intencją ustawodawcy było przyznanie zstępnemu wydziedziczonego zstępnego własnego prawa do zachowku, niezależnego od roszczeń wydziedziczonego. Skutki wydziedziczenia zstępnego spadkodawcy dla spadkobierców testamentowych Jeśli chodzi o spadkobiercę testamentowego, w którego interesie jest obrona swoich…
-
Procedura dochodzenia należności od dłużnika, którego adres jest nieznany
Zdarzają się sytuacje, kiedy pomimo zawartej umowy pomiędzy stronami jedna z nich nie wywiązuje się z ustalonych warunków, np. nie ureguluje w terminie należności. W takim wypadku najczęściej wierzyciel podejmuje próby kontaktu, które okazują się nieskuteczne. Napotyka wiele trudności, korespondencja nie jest odbierana, brak odpowiedzi na maile i telefony. Jak w takiej sytuacji osoba poszkodowana może dochodzić skutecznie należności? Tak, istnieją sposoby na uzyskanie ustalonej zapłaty, które zostaną przedstawione w poniższym tekście. Wezwanie do zapłaty jako pierwszy krok W pierwszej kolejności w celu dochowania staranności należy wystosować wezwanie do zapłaty za potwierdzeniem nadania. Wezwanie do zapłaty winno zawierać odpowiedni termin spłaty, taki który będzie realny do wykonania. Zazwyczaj są to 7 i 14 dni od dnia otrzymania wezwania. Może okazać się, że wezwanie zostanie odebrane, a co za tym idzie skutecznie doręczone, a wierzytelność spłacona. W przypadku gdy, nie zostanie ono odebrane…
-
Czemu służy postępowanie zabezpieczające w sprawie cywilnej
Kiedy Sąd udziela zabezpieczenia w sprawie cywilnej? Postępowanie zabezpieczające w sprawie cywilnej zostało uregulowane w art. 730 Kodeksu postępowania cywilnego (dalej k.p.c.) oraz kolejnych. Za główną funkcję postępowania zabezpieczającego uznaje się zapewnienie uprawnionemu ochrony związanej z możliwymi niekorzystnymi skutkami, następującymi w czasie rozpoznawania sprawy. Ze względu na to, że od zainicjowania postępowania cywilnego oraz jego prawomocnego zakończenia upływa niejednokrotnie sporo czasu, to niezbędnym rozwiązaniem jest skorzystanie z udzielenia pewnej ochrony prawnej uprawnionemu. Celem udzielenia zabezpieczenia jest zwiększenie skuteczności postępowania cywilnego poprzez zapewnienie przez Sąd, że pomimo upływu czasu koniecznego do rozstrzygnięcia sprawy możliwe będzie osiągnięcie zamierzonych przez stronę celów tego postępowania. Kto może żądać udzielenia zabezpieczenia? Zgodnie z art. 7301 § 1 k.p.c. udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania. W związku z tym, uprawnionym w rozumieniu przepisów może być…
-
Problematyka dowodów w postępowaniu cywilnym
Dowód prima facie Żadna ustawa nie posługuje się terminem dowodu prima facie, nie został on także zdefiniowany w przepisach materialnych i proceduralnych prawa cywilnego. Możliwość zastosowania dowodu prima facie powstaje w świetle konkretnej konfiguracji faktów wykazanych przez stronę oraz jeżeli zgromadzenie dowodów bezpośrednich przysparza duże trudności, a zasady doświadczenia życiowego pozwalają na wysuniecie odpowiedniego wniosku w zakresie istnienia związku przyczynowego. Należy wskazać, że dopuszczalność przeprowadzenia dowodu prima facie uaktualnia się, gdy przyczyny szkody nie mogą zostać wykazane innymi, pewniejszymi dowodami. W literaturze przedmiotu przyjmuje się, że dowód prima facie zmierza do ustalenia prawdziwości twierdzeń o faktach, których nie można udowodnić za pomocą znanych stronie środków dowodowych. Dowód prima facie dotyczy tylko tych twierdzeń o faktach, które są istotne dla sprawy. Dowód z dokumentu urzędowego Za dokumenty urzędowe uznaje się dokumenty sporządzone w przypisanej formie przez powołane do tego organy…
-
Problematyka dowodu z przesłuchania świadków w postępowaniu cywilnym
Subsydiarny charakter dowodu z przesłuchania świadków Dowód z przesłuchania świadków w postępowaniu cywilnym uznawany jest za najmniej pewny środek dowodowy także w świetle treści art. 45811k.p.c. Przepis ten wprowadza prymat dowodu z dokumentu, chyba że strona wykaże, że z przyczyn od niej niezależnych nie może przedstawić dokumentu. Ponadto komentowany przepis wymaga ustalenia czy dopuszczalne jest przeprowadzenie dowodu z innego źródła niż dokument. Dowód z przesłuchania świadków ma charakter subsydiarny w postępowaniu cywilnym i jest stosowany wtedy, gdy brak jest innych środków dowodowych lub w przypadku ich wyczerpania, gdy pozostały niewyjaśnione fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. W wyjątkowych sytuacjach sąd może dopuścić dowód z przesłuchania świadków także z urzędu. Dowód z zeznań świadków składanych na piśmie Art. 2711 k.p.c. wprowadza instytucje dowodu z zeznań świadka, które są składane na piśmie. Możliwość przesłuchania świadka w formie pisemnej została dopuszczona dopiero od 7…
-
Kurator w świetle art. 69 k.p.c. – wniosek o ustanowienie kuratora, przesłanki i cel instytucji
Kim jest kurator w świetle art. 69 Kodeksu postępowania cywilnego? Przepis art. 69 Kodeksu postepowania cywilnego (dalej „k.p.c.”) dotyczy instytucji kuratora w postępowaniu cywilnym wyznaczonego dla strony niemającej zdolności procesowej, która nie ma przedstawiciela ustawowego oraz dla strony niemającej organu powołanego do jej reprezentowania. Przed nowelizacją art. 69 k.p.c. zakres czynności kuratora był ograniczony do podejmowania czynności niecierpiącej zwłoki przeciwko stronie, dla której został ustanowiony. Po nowelizacji przepisów kurator jest uprawniony do dokonywania wszystkich czynności łączących się ze sprawą w zastępstwie strony, dla której został ustanowiony. Po co ustanawia się kuratora? Celem ustanowienia kuratora jest zapobiegnięcie powstania dla strony przeciwnej negatywnych i nieodwracalnych skutków prawnych oraz faktycznych (np. przedłużenie postępowania sądowego). Kolejnym celem instytucji jest zapewnienie efektywnej ochrony prawnej oraz przeciwdziałanie przewlekłości postępowania. Potwierdza to stanowisko judykatury, zgodnie z którym: „Celem ustanowienia kuratora…
-
Kiedy Sąd przeprowadzi dowód z opinii biegłego w postępowaniu cywilnym
Podstawa prawna Zgodnie z treścią art. 278 §1 Kodeksu postępowania cywilnego (dalej k.p.c.) w okolicznościach wymagających wiadomości specjalnych Sąd po wysłuchaniu wniosków stron co do liczby biegłych i ich wyboru może wezwać jednego lub kilku biegłych w celu zasięgnięcia ich opinii. Pomimo tego, że przepis wskazuje na fakultatywną dyspozycje Sądu – to możliwość ta często przeradza się w obowiązek Sądu. Warto pamiętać, że art. 278 § 1 k.p.c. nie stanowi podstawy do oceny wiarygodności i mocy dowodu, a jedynie określa warunki jego dopuszczalności. Cel powołania dowodu z opinii biegłego w postępowaniu cywilnym Dla zachowania prawidłowości dowodu z opinii biegłego istotnym jest udzielenie wiadomości specjalnych, nie zaś ustalenie faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Potwierdza to stanowisko judykatury, w tym Sądu Najwyższego zgodnie, z którym: „Celem powołania dowodu z opinii biegłego nie jest ustalenie faktów istotnych dla rozstrzygnięcia,…
-
Sprostowanie wyroku Sądu na wniosek i z urzędu
Kiedy Sąd sprostuje wyrok z urzędu? Zgodnie z art. 350 Kodeksu postępowania cywilnego (dalej k.p.c.) Sąd może z urzędu sprostować niedokładności, błędy pisarskie albo rachunkowe lub inne oczywiste omyłki znajdujące się w wyroku. Sprostowanie wyroku może nastąpić także na wniosek strony. Sąd wówczas na posiedzeniu niejawnym lub na rozprawie orzeka postanowieniem lub oddala wniosek w razie jego nieuwzględnienia. Zazwyczaj o sprostowaniu wyroku orzeka sąd, który wydał orzeczenie albo sąd drugiej instancji z urzędu, który może sprostować wyrok pierwszej instancji. Jeżeli w orzeczeniu sądu zagranicznego znajduje się oczywista omyłka pisarska, to sąd polski nie jest powołany do sprostowania powstałych tam niedokładności lub omyłek. Sprostowaniu podlegają jedynie te niedokładności, błędy pisarskie, rachunkowe lub oczywiste omyłki, które znajdują się w uzasadnieniu wyroku lub w jego sentencji i te, które zostały popełnione przez sąd. Jakie niedokładności, błędy…
-
Problematyka dowodu z opinii biegłego sprawach cywilnych – dowód z uzupełniającej i dodatkowej opinii biegłego, zastrzeżenia do opinii
Uzupełniająca opinia biegłego Możliwość uzupełnienia lub wyjaśnienia każdej opinii biegłego bez względu na jej formę została wprowadzona do art. 286 nowelizacją z 4 lipca 2019 r. Przyjmuje się, że biegły, który złożył pisemną opinię powinien być wezwany na rozprawę, zaś pominięcie wezwania biegłego do uzupełnienia lub wyjaśnienia opinii jest niezgodne z zasadą bezpośredniości i może stanowić podstawę apelacji. Sąd nie ma jednak obowiązku dopuszczenia dowodu z opinii uzupełniającej na każde żądanie strony postępowania. To samo dotyczy żądania dodatkowej opinii od tych samych lub innych biegłych przez sąd. Żądanie uzupełniającej lub dodatkowej opinii biegłego może być uzasadnione jedynie w razie potrzeby, która nie może być wynikiem wyłącznie niezadowolenia strony z niekorzystnej dla niej już przeprowadzonej opinii. Podstawą jest, aby opinia biegłego była przede wszystkim przekonująca dla sądu. Dodatkowa opinia biegłego Jeżeli złożona opinia…
-
Praktyczne dylematy związane z posiedzeniem sądu w sprawie cywilnej – zastrzeżenia do protokołu
Czemu służy załącznik do protokołu Zgodnie z art. 161 Kodeksu postepowania cywilnego (dalej k.p.c.) załącznik do protokołu służy do zamieszczania w nim wniosków, oświadczeń oraz do uzupełnienia i sprostowania wniosków i oświadczeń. Czy załącznik do protokołu stanowi pismo procesowe? Pojawia się zatem pytanie czy dokument ten stanowi pismo procesowe czy jedynie rozwinięcie stanowiska strony w sprawie. Przyjęto, że dokument ten nie ma samodzielnego charakteru i nie stanowi pisma procesowego, lecz pełni jedynie funkcję pomocniczą, polegającą na uzupełnieniu i streszczeniu ustnego oświadczenia i wniosków strony na rozprawie. Swoją treścią załącznik musi nawiązywać do przebiegu posiedzenia i odzwierciedlać jego rzeczywisty przebieg. Czy odpis załącznika do protokołu powinien być doręczony stronie przeciwnej? Ze względu na to, że załącznik do protokołu nie stanowi pisma procesowego w rozumieniu art. 126 k.p.c., to nie ma obowiązku składania jego odpisu stronie przeciwnej. Zastrzeżenie do protokołu w świetle art. 162 k.p.c. Artykuł 162 k.p.c. został zmieniony nowelizacją…
-
Kiedy można ubiegać się o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawach cywilnych?
Podstawa prawna Regulacji związanych ze zwolnieniem osób fizycznych od kosztów sądowych w zakresie dotyczących przesłanek złożenia wniosku, braków formalnych we wniosku i ich usunięcia należy doszukiwać się w art. 102 u.k.s.c. Przesłanki zwolnienia od kosztów sądowych w sprawach cywilnych Instytucja zwolnienia od kosztów sądowych stanowi jedynie wyjątek od obowiązku ich uiszczenia oraz swego rodzaju pomoc Państwa dla osób, które ze względu na ich szczególnie trudną sytuację materialną nie mogą ponieść tych kosztów bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Dotyczy to w szczególności osób bezrobotnych, chorych, samotnych, bez źródeł stałego dochodu i bez majątku, sytuacji, gdy oddalenie wniosku o zwolnienie od kosztów naruszyłoby ich prawo do sądu. Istotnym celem tej instytucji jest zagwarantowanie stronie prawa dostępu do Sądu. Z drugiej strony – judykatura zgodnie podkreśla, że sam wymóg uiszczenia kosztów sądowych w sprawach cywilnych nie może być uznany za ograniczenie prawa…
-
Odwołanie od mandatu
Część osób przyjmując mandat nie zastanawia się nad przyszłymi tego konsekwencjami. Dopiero po fakcie zastanawiamy się, czy aby słusznie otrzymaliśmy mandat. Zgodnie z obecnie obowiązującym prawem, osoba przyjmująca mandat automatycznie przyznaje się do winy. Uchylenie mandatu może nastąpić jedynie w opisanych w ustawie okolicznościach. Wymogi formalne takiego wniosku wskazuje art. 119 § pkt. 2 k.p.k. w zw. z art. 38§1 k.p.s.w., zgodnie z którym nasz wniosek powinien zawierać : oznaczenie organu, do którego jest skierowane, oraz sprawy, której dotyczy; oznaczenie oraz adres wnoszącego pismo, a także – w pierwszym piśmie złożonym w sprawie – numer telefonu, telefaksu i adres poczty elektronicznej lub oświadczenie o ich nieposiadaniu; treść wniosku lub oświadczenia, w miarę potrzeby z uzasadnieniem; datę i podpis składającego pismo. Podstawą prawną uznania takiego wniosku może być art. 101 § 1 k.p.s.w. w zw. z art. 15-17…
-
Nowe i stare numery ksiąg wieczystych
Przed zakupem mieszkania czy domu warto sprawdzić wszystkie możliwe informacje o nieruchomości jeszcze przed podjęciem jakiejkolwiek decyzji. Jednym z ważnych źródeł informacji są Księgi Wieczyste. Czym są księgi wieczyste? Czyli publiczny, oficjalny rejestr zawierający najważniejsze informacje dotyczące danej nieruchomości. Określa między innymi kto jest właścicielem nieruchomości, jakie są związane z nią prawa, roszczenia i ograniczenia. To również miejsce, gdzie można sprawdzić ewentualne zadłużenia hipoteczne. Sprzedaż nieruchomości z założenia następuje w formie aktu notarialnego, dlatego na etapie tworzenia takiego dokumentu notariusz sprawdzi Księgę Wieczystą. Warto zrobić to jednak wcześniej jeszcze na etapie negocjacji czy rozmów pomiędzy kupującym i sprzedającym. Księgi Wieczyste są bowiem dostępne bezpłatnie, oficjalnie dla wszystkich – przez internet. Czasami trudnością może być sprawdzenie księgi wieczystej o starym numerze – jak to zrobić? Budowa numeru księgi wieczystej Aby zweryfikować daną księgę…
-
Jak zachować się na sali sądowej
Jak usiąść na sali sądowej? Wizyta na sali sądowej dla większości osób jest dużym stresem. Sąd ma decydować o sprawach życiowych, o problemach i trudnych kwestiach. Człowiek czuje się jakby zdawał egzamin. Jest to reakcja naturalna i zupełnie normalna. Warto jednak przedstawić kilka porad w jaki sposób zachować się na sali sądowej, które mogą zmniejszyć poziom zdenerwowania. Jednym z nich jest pierwsza decyzja, którą należy podjąć już po przekroczeniu progu Sali sądowej – czyli gdzie mam usiąść? Siadanie na sali sądowej nie jest dowolne. Zasady określa Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości Regulamin urzędowania sądów powszechnych wydany na podstawie Ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych. Tutaj zasady zajmowania miejsc przez poszczególne osoby na sali rozpraw określono następująco: Na środku (na wprost) – Sąd Przewodniczący składu orzekającego zajmuje miejsce środkowe za stołem sędziowskim, a pozostali członkowie…
